Selam keyif anneleri:)
Bugün sizinle, çok ilginizi çekeceğinizi düşündüğüm, hatta belki nasıl ve nereden araştırsam dediğiniz bir konu hakkında tecrübemi paylaşmak istiyorum. Nerden mi bildim? Kendim bu izni çıkartmaya çalışırken hiç doğru düzgün bilgi bulamadım da oradan bildim:)
Konumuz: Yabancı Yardımcımız için Çalışma ve Oturma İzni!
Öncelikle bu yazıyı Temmuz 2017 ‘de derleyerek yazdığımı belirteyim. Yani harç bedelleri 2017 yılına göre güncel:)
Öncelikle konuya çalışma ve oturma izinlerinin farkını söyleyerek başlayalım! Oturma izni yabancı kişiye Türkiye içinde özgürlük sağlar. Yani oturma izni kimliğiyle istediği yerde kalabilir, sizinle geldiği otellerde rahatlıkla kimliğini verebilir yani kaçak durumuna düşmez ama resmi olarak bir yerde çalışamaz… Siz bebeğinize bakarken veya ev işleri için bir yabancı yardımcı ile anlaştığınızda ona maaş verdiğiniz için yasal ve doğru olanı çalışma iznini almanız. Herhangi kontrolde çalışma izni olmadığı ispatlanırsa 8848 TL ceza kesiliyor. Çalışan kişiye de 3536 TL ceza kesiliyor ve sınırdışı ediliyor.. Tabi bunlar 2017 ücretleri ve her yıl yenileniyor. Cezaları BU LİNKüzerinden inceleyebilirsiniz. Tamam ceza yüklü bir tutar ama onu bırakın çalışan kişi sınırdışı ediliyor! Anlayacağınız bu konunun şakası yok. Gerçi gördüğüm ve araştırdığım kadarıyla yanında yabancı yardımcı çalıştıranların en en fazla %10’u çalışma izni alıyor. Hatta oturma izni bile almıyorlar ki ben gerçekten cesaretlerini ve vurdum duymazlıklarını tebrik ediyorum.
Bize gelince… Eliz 1 aylıkken bize yardım etmek için gelen ve çok uzun yıllar bizimle kalmasını istediğimiz Mira teyzemizle tanışınca bu konuya da derinden dalmış oldum. Mira, Türkiye’ye Türkmenistan’dan geleli 10 gün olmuştu ve hemen yani daha bize bile gelmeden oturmaz izni için online başvuru yapmıştı. Bu başvuruyu yaptığı zaman başvuru gününe kadar yasal bulunmuş oluyor. Sonuçta hali hazırda bir başvurusu olunca biz de ilk olarak oturma izni çıkarttık.
Mira online olarak nasıl başvuru yapmış söyleyim onu da: Kendisi burada uzun süredir yaşayan ve daha önce bu başvurudan yapmış akrabalarının yardımıyla e-ikamet.gov.tr adresinden yabancı oturma izni başvurusu yapmış ve karakoldan randevu almıştı. Biz de ona gerekli belgeleri tamamlamak adına 1 senelik özel bir sağlık sigortası yaptık. Çünkü başvuru için sağlık güvencesi aranıyor. Sonuçta oturma izninde SGK olmadığı için mecburen özel istiyorlar. Ayrıca ben şahsım olarak notere gidip ‘….. kişi bizim adresimizde ikamet edecek. Sorumluluğu bana aittir.’ gibi bir dilekçe yazdım. (Bu formatı noterler gayet iyi biliyor) Son olarak da vergi dairesinden kendisi için yabancı kimlik numarası aldık. Bunların hepsi inanın 5′ er dakikalık işlerdi. Tabi ki olmazsa olmaz bir harç var:) O harcı da bankaya yatırıp dekontunu aldık.
Randevu günü pasaportu, vesikalık fotoğrafları ve bu belgeleri yanımıza alarak karakola gittik ve randevu saatinde polise bunları verip, işlemlerimizi tamamladık. Oturma izni kartı 1 hafta sürmeden eve postalandı. Bu kadar kolay olacağını biz bile düşünmemiştik.
Aslında benim acemiliğim oldu. Boşuna oturma izni için harç vs. yatırmışım. Benim için direk çalışma izni başvurusu yapmam daha mantıklıymış çünkü çalışma izni oturma izni yerine de geçiyormuş:) Yani çalışma izni büyüktür oturma izni. Çalışma izni olan biri tüm yasal haklara sahip oluyor. Benim acemiliğim dedim ama tabi ki bilemezdim anlaşıp anlaşamayacağımızı. Ama biz kendisini, o da bizi sevince deneme süresini çok kısa tuttuk ve Mira’nın bizimle uzun kalmasına hızlı karar verdik.
Önceden oturma izni almamız, çalışma izni için işimizi bir tık hızlandırdı tabi… Çünkü elimizde vergi dairesinden alınan Türkiye için çıkarttığımız kimlik numarası gibi bazı ön hazırlıklar bizde mevcuttu. Gelelim çalışma izni sürecine… Bu kez işimiz karakol ile değil direk Çalışma Genel Müdürlüğü ile sadece online!
Bu link sizin başvuruyu yapacağınız yer! Devlet işi olduğu için e-Devlet şifrenizin olması gerekiyor unutmadan söyleyeyim:) Ben burada da işin kolayına kaçıyor ve hala bankamın sitesi üzerindeki e-devlet girişinden bağlanıyorum:)
Sistem sizi çok güzel yönlediriyor. İçinde ‘Yabancı Personel Başvuru Formu’ ve dilekçe gibi indirmeniz gereken dosyalar var. Bu formu elle doldurup, imzalayıp, taracınızda tarayıp sisteme geri yüklemeniz gerekiyor. Ayrıca çalışacak kişinin fotoğrafını da sisteme yüklemeniz yeterli.
İşlemi online olarak tamamladıktan sonra size bir mail geliyor ve sizden çıktısı istenen özellikle imzalanan belgeleri Çalışma Bakanlığı adresine 15 gün içinde göndermenizi istiyor. Gönderim sonrasında ise hemen işleme alıyorlar.
Belgeler tamamsa ve çalışma izni için uygun görüldüyse belirtilen harcı yatırmanız gerektiğine dair bir mail daha geliyor. Biz hep elden ve Ziraat Bankası’na yatırdık. Çalışma veya oturma izinlerinden hangisini alıyorsanız onun belirtilen harcını ve değerli kağıt harcı denen diğer bedellerini, belirtilen iki ayrı hesap numarasına tam da belirtildiği tutarda yatıracaksınız. Aman karıştırmayın:) Hangi hesaba ne yatacağı çok önemli. Sonuçta devlet işi, şakası yok:)
Güncel bilgi olarak vereyim… 2017 çalışma izni harç ücretleri şu şekilde:
1 yıla kadar (1 yıl dahil): 537,50 TL
Daha uzun yıllık izin alacaksanız her yıl için 537,50 TL daha yatırmak gerekiyor.
Süresiz Çalışma İzni : 5375 TL
Bağımsız Çalışma İzni : 5375 TL
Bu harç tutarları da her yıl değişiyor. Bu Link sizi güncel harç bedellerinin olduğu sayfaya götürecek…
Size şu kadarını söyleyeyim. Ben başvuruyu bir çarşamba günü yapmıştım galiba. Çalışma İzni Kartı bir sonraki hafta içinde elimize ulaşmıştı.
Bunun sonucunda size ne kadarlık bir maddi yük geliyor?
Aslında yıllık harçlar dışında size bir tek aylık bir SGK ödemesi çıkıyor:) Bu da şu demek. Her ay çalışan yardımcınızın SGK’sını karşılayacaksınız. Eğer daha önce çalışma izni almamış biriyse devlet 3 yıl boyunca SGK’nın %50’sini karşılıyor. Mira, Türkiye’ye yeni gelmişti ve biz onun çalıştığı ilk iş yeriydik, o yüzden bize aylık priminin yarısı kadar ödeme çıktı. Bunun dışında ödenecek başka bir tutar yok.
Çalışma izninin avantajları neler derseniz kısaca özetleyeyim?
- Kanunen birini çalıştırdığınız için gerekli yükümlülüğü yerine getirmiş olursunuz, çünkü çalışan kişiye sigorta yapmamak yasak!
- Çalışanınız resmi olarak Türkiye’de yaşama ve çalışma hakkına sahip olur.
- İstediği özgürlükte Türkiye’nin her yerine gidebilir.
- Tıpki bizler gibi SGK’sı olduğu için devletten sağlık hizmeti alabilir.
- Ülkesine izne giderse dönmesi kolay
İnanın izin işi önemli. Ben sakın ama sakın yabana atmayın derim… Az önce de özetletip sıraladığım gibi izni olan biriyle hayat çok kolay. Bir kere o da, siz de özgürsünüz. Şahsen ben bazı yerlere Mira’nın da bizimle gelmesini önemsiyorum. Bu kimi zaman Eliz’in doktor kontrolü oluyor, kimi zaman kalabalık bir çoluk çocuklu yemek oluyor, kimi zaman tatil, kimi zaman alışveriş oluyor:) Tabi Eliz’in 1 aylıktan beri onunla büyümesi ve onu gerçekten çoook sevmesi, benim için büyük avantaj. Bu avantajı yıllık harç ödemeyeceğim, SGK’dan kaçacağım diye yerle bir edemem valla. Çünkü sonunda sadece para cezası değil, sınır dışı edilme gibi bir risk var…
Anlayacağınız ben hem yasal zorunluluk olduğu için, hem kendimi, hem onu korumak için, hem de mutlu düzenimi riske atmamak için çalışma iznini hemen aldım:)
Darısı sizin de içinize sinen bir yardımcı bulmanıza ve mutlu mesut uzun yıllar onunla kalmanıza…